Według niektórych dystymia może stanowić „słabszą” formę choroby afektywnej jednobiegunowej, niepewny jest jej związek z zaburzeniami nerwicowymi. O dystymii możemy mówić jeżeli obniżony nastrój utrzymuje się przewlekle, czyli powyżej 2 lat u dorosłych. Dla dzieci i młodzieży okres ten może wynosić krócej, ale i tak jest to czas powyżej 1 roku. W ciągu tego okresu objawy ani nie ustępują, ani nie nabierają intensywności typowej dla depresji.
Kogo dotyka?
Dystymia dotyczy 2-3 razy częściej kobiet niż mężczyzn. Szacuje się, że dotkniętych nią jest kilka procent populacji. Może pojawić się w różnym wieku. O wczesnym początku mówimy, gdy wystąpi on przed 21 rokiem życia; po tym czasie mamy do czynienia z dystymią o późnym początku. Ryzyko wystąpienia dystymii zwiększa się, jeżeli w rodzinie występują zaburzenia nastroju. Wśród predyktorów wymienia się także: konstelację cech osobowościowych (tj. trudności w kontakcie, lękliwość, zależność), strata matki w dzieciństwie, niski status społeczny i materialny, obarczenie licznymi obowiązkami.
Polecamy: Uczciwa rozmowa zamiast małżeńskich gierek
Jakie są typowe objawy dystymii?
U osób zmagających się z dystymią występuje stale obniżony nastrój o umiarkowanym natężeniu, złe samopoczucie, przewlekłe zmęczenie. Nie są one w stanie doświadczać uczucia radości, szczęścia, podekscytowania czy motywacji. Poczuciu ogólnej niesprawności, bezradności i apatii towarzyszy obniżona samoocena i niezadowolenie z siebie. Osoby takie są pochmurne, nieaktywne i wycofane, ciągle zmartwione i krytycznie nastawione (w tym do siebie). Często towarzyszy przewlekły niepokój. Pojawiają się czasem, charakterystyczne dla depresji, wahania samopoczucia w ciągu doby (z poprawą wieczorem) oraz zaburzenia snu o typie bezsenności lub nadmiernej senności, a także przejadanie się lub brak apetytu.
U osób młodszych obraz dystymii może wyglądać nieco inaczej, z przewagą poirytowania i drażliwości nad smutkiem. Chorzy na dystymię nierzadko przez długi czas pozostają sami ze swoim problemem, a choroba rozpoznawana jest dopiero po latach albo wcale. Jeśli dystymia pojawia się wcześnie w życiu danej osoby, jest traktowana jako normalny stan emocjonalny, co utrudnia podjęcie kroków w celu jej przezwyciężenia.
Polecamy: Jak powstaje stres?
Dlaczego tak ważne jest leczenie dystymii?
Obecność dystymii powoduje wzrost ryzyka zachorowania na „dużą” depresję – około 10% chorych rozwinie ją w ciągu życia. Nakładanie się epizodów depresji na przewlekłe zaburzenia nastroju związane z dystymią bywa określane jako „podwójna depresja”. Pojawianie się zaostrzeń oraz brak pomocy psychiatrycznej może ostatecznie prowadzić do prób samobójczych i samobójstwa, dlatego tak ważne jest rozpoznawanie dystymii i jej jak najwcześniejsze wielotorowe leczenie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!