Krótka charakterystyka poczucia własnej wartości
Zasadniczo poczucie własnej wartości jest czymś stabilnym, lecz może wahać się nawet z dnia na dzień, zgodnie ze schematami myślowymi, na które mogą wpływać takie czynniki, jak: zdrowie fizyczne, zmiany chemiczne w organizmie, wygląd i relacje interpersonalne.
To, iż poczucie własnej wartości może podlegać wahaniom, jest powodem do optymizmu, ponieważ wskazuje, że samoocena może się zmieniać. Definicja poczucia własnej wartości jest kluczowa dla naszej podróży poznawczej.
Poczucie własnej wartości to realistyczna, pochlebna opinia o sobie samym. To, iż jest ona realistyczna, oznacza, że jest trafna i uczciwa. To, że jest pochlebna, oznacza pozytywne uczucia i sympatię względem samego siebie.
Zobacz też: Po co nam wstyd?
Niskie i wysokie poczucie wartości?
Niektórzy mówią o wysokim i niskim poczuciu własnej wartości, lecz to sprawia, że poczucie własnej wartości przypomina jak gdyby grę liczbową, w której ma miejsce rywalizacja.
Lepiej mówić po prostu, że ludzie mają poczucie własnej wartości, gdy mają realistyczne i pochlebne zdanie na temat samych siebie.
Autodestrukcyjna duma
Ludzie odczuwający autodestrukcyjną dumę usiłują być kimś więcej niż ludźmi. Są aroganccy i narcystyczni, co znaczy, że mają się za osoby lepsze i ważniejsze od innych.
Ich spojrzenie na innych jest wertykalne bądź porównawcze, co oznacza, że aby mogli być na szczycie, inni muszą być poniżej. Autodestrukcyjna duma często bierze się z braku pewności siebie.
Życiorysy dyktatorów – brak rodziców?
Analizując życiorysy słynnych dyktatorów, niejednokrotnie odkrywamy, że w ich życiu zabrakło rodziców, o jakich wcześniej wspominaliśmy. Osoby odczuwające autodestrukcyjny wstyd lub autodestrukcyjną pokorę uważają, że są mniej niż ludźmi.
Innych ludzi postrzegają wertykalnie, a siebie samych jako „ziemski pył”. Mają nierealistyczne i niepochlebne zdanie na swój temat.
Mieć poczucie własnej wartości – bycie człowiekiem
Z kolei osoby mające poczucie własnej wartości uważają, że nie są ni mniej, ni więcej, tylko ludźmi. Mimo iż znają swoje wady i niedoskonałości, nadal w głębi serca odczuwają radość z tego, kim są (Briggs 1977).
Są jak dobry przyjaciel, który doskonale cię zna i lubi cię bez względu na wszystko, ponieważ dostrzega dobro, doskonałość i potencjał, które współistnieją wraz z twoimi niedoskonałościami. Osoby mające poczucie własnej wartości postrzegają innych jako równych sobie.
Zobacz też: Jak pokochać siebie?
Fragment pochodzi z książki „Jak zwiększyć poczucie własnej wartości. Trening" Glenna R. Schiraldiego (Wydawnictwo Helion, 2010). Publikacja za wiedzą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
