Dlaczego się boimy?
Lęk jest znany praktycznie każdemu człowiekowi. Związany jest on z drogą ewolucyjną, którą przeszedł praczłowiek po to, by móc przeżyć w nieodgadnionym i zagrażającym mu świecie. Lęk mobilizował organizm do działania oraz szybko informował, że w otoczeniu może czaić się niebezpieczeństwo.
Zmysły i lęk
Pobudzenie organizmu charakterystyczne dla lęku, wyraża gotowość do działania. Owa gotowość ujawnia się za pomocą zwiększonej wrażliwości sensorycznej. Mechanizm ten polega na wyostrzeniu zmysłów wzroku, słuchu oraz dotyku i przygotowaniu ich na odbieranie sygnałów mówiących o ewentualnym niebezpieczeństwie. Ponadto, podczas lęku możemy zaobserwować wzrost sprawności procesów poznawczych, takich jak koncentracja i przerzutność uwagi czy myślenie logiczne. Człowiek przeżywający lęk, jest niewątpliwie ostrożniejszy i bardziej spostrzegawczy. Eksploruje on otoczenie pod kątem ewentualnego zagrożenia.
„Człowiek więcej boi się tworów własnego umysłu niż konkretnej rzeczywistości."
Słowa Antoniego Kępińskiego zawarte w monografii „Lęk” doskonale obrazują naturę stanu lęku. Jest on bowiem bardziej związany z przewidywaniem nadchodzącego niebezpieczeństwa, aniżeli z konkretną sytuacją czy zdarzeniem. Lęk mianowicie różni się tym od strachu, że jest procesem wewnętrznym organizmu niezwiązanym z bezpośrednim zagrożeniem. Bardzo często pojawia się w sytuacjach oczekiwania i niepewności, gdy nie mamy kontroli nad tym, co się dzieje. Strach z kolei dotyczy rzeczywistej sytuacji o obiektywnie występującym zagrożeniu.
Polecamy: Jak leczyć schizofrenię?
Kiedy lęk przekracza możliwości człowieka
O lęku patologicznym mówimy wówczas, gdy stopień jego nasilenia uniemożliwia swobodę funkcjonowania, jest uporczywy i destrukcyjny. Wówczas istnieje ryzyko rozwinięcia się zaburzeń lękowych, należących do grupy zaburzeń nerwicowych. Są one najczęstszą przyczyną wizyt w poradniach zdrowia psychicznego. Szacuje się, że około 5 – 10% ludzi przeżywa lęk patologiczny, a pacjenci z zaburzeniami lękowymi 7 – krotnie częściej korzystają z pomocy medycznej.
Do najczęstszych zaburzeń lękowych należą:
- Fobie – głównie fobia społeczna (lęk przed przebywaniem wśród obcych osób, lub zabieraniem głosu w obecności innych, uczestniczeniem w spotkaniach towarzyskich) oraz agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią i przed innymi cechami sytuacji jak obecność tłumu i utrudnienie natychmiastowej łatwej ucieczki do bezpiecznego miejsca);
- Zaburzenia lękowe z napadami lęku - nawracające napady panicznego lęku trwające zazwyczaj 10 – 30 min.;
- Zaburzenia lękowe uogólnione – lęk opisywany jest jako ”wolnopłynący”, zaburzenia cechują się uporczywym i uogólnionym lękiem, który występuje niezależnie od jakichkolwiek zewnętrznych sytuacji.
Polecamy: Jak się lepiej porozumieć w związku?
Zazwyczaj osoby dotknięte tego rodzaju zaburzeniami, cierpią na niejeden ich rodzaj. Ponadto, zaburzenia lękowe bardzo często występują w przebiegu depresji oraz uzależnienia od substancji psychoaktywnej.
Lęk patologiczny przyczynia się do ogromnego zagubienia i cierpienia osoby go doświadczającej. Ma on bardzo głębokie podłoże, dlatego wymaga leczenia, nieraz kilkuletniego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
